om even hoor en wederhoor te mogen plaatsen heb ik me moeten aanmelden
maar goed
hier een onderzoek over de radar uitzending betreffende het nop
Radar helpt discussie papegaaienopvang op gang
By fhjfactcheck
Door Sander Cox
Tv-programma Radar maakte op maandag 12 januari melding van misstanden bij het Nederlands Opvangcentrum voor Papegaaien (NOP) in Veldhoven. Van de tienduizend vogels die sinds 1993 zijn opgevangen, zijn er volgens Radar nog maar tweeduizend over. De sterfte is extreem hoog, meldt het tv-programma, maar het NOP bestrijdt dit. FHJ Factcheck dook in de papegaaienkwestie.
Het Veldhovense park is onderdeel van de Stichting Nederlands Opvangcentrum voor Papegaaien (NOP) en is speciaal bestemd voor alle exotische vogels, voornamelijk de papegaaiachtigen. Het Tros-programma presenteerde onthullende cijfers.
Vorig jaar verichtte de Algemene Inspectie Dienst (AID) een uitgebreid onderzoek naar de situatie in het opvangcentrum. De administratie, de kwaliteit van leefruimtes en de verzorging werden hierbij onder de loep genomen. De AID-rapporten zijn niet openbaar. Toch beweert Peter van den Baar, voorzitter Raad van Toezicht van het NOP, dat de AID geen misstanden of strafbare feiten heeft ontdekt. FHJ Factcheck heeft niet kunnen controleren of dit waar is. De AID laat via een woordvoerster van het ministerie van LNV weten dat aanleiding voor en uitkomst van het onderzoek pas in een later stadium openbaar zal worden, wellicht in het kader van een komend Kamerdebat over diermishandeling.
Undercover
Om misstanden op het park te kunnen onderzoeken, meldde een medewerker van Radar zich bij het centrum aan als vrijwilliger. Hij werd direct aangenomen. Zonder medeweten van de directie kreeg deze undercovermedewerker een aantal gegevens onder ogen. Uit de administratie van het NOP komt naar voren dat er van begin 2005 tot medio 2007 in totaal 1880 vogels binnen zijn gebracht. Aan de hand van deze gegevens becijfert het consumentenprogramma dat er in 15 jaar tijd dus zo’n tienduizend vogels zijn opgevangen. NOP-directeur Tonny van Meegen verklaart voor de camera’s dat het zelfs om meer dan tienduizend vogels gaat.
Uit een inventarisatie van Radar blijkt dat er eind 2008 nog slechts tweeduizend vogels over zijn. De sterfte is extreem hoog, bevestigt de Engelse papegaaienexpert Rosemary Low in de uitzending. Zij nam zelf twee keer poolshoogte in het park en schreef hierover vorig jaar nog een brandbrief aan de Nederlandse overheid.
“Op het randje”
Na het programma, waarin directeur Tonny van Meegen aan het woord was, schoof het vogelcentrum Peter van den Baar naar voren als woordvoerder. Van den Baar, oud-burgemeester van (onder meer) Goirle, is duidelijk geschrokken van de uitzending. Hij vindt wat is uitgezonden ‘allemaal op het randje’ en meent dat het programma zich schuldig maakte aan strafbare feiten. Het NOP heeft echter nog geen juridische stappen tegen de Tros ondernomen. “Allereerst willen we het onafhankelijk onderzoek afwachten, omdat we dan meer poten hebben om op te staan,” zegt Van den Baar. “De verwachting is dat die resultaten medio maart naar buiten zullen komen. Daarna zullen we een besluit nemen over eventuele gerechtelijke stappen. Het gaat hier dan om imagoschade. Daarnaast is er gefilmd met een verborgen camera, terwijl daar volgens ons geen reden voor was. De Raad voor de Journalistiek schrijft onder andere voor dat er pas een verborgen camera ingezet mag worden als alle andere mogelijkheden zijn uitgeprobeerd en dat is niet gebeurd. Radar had dit dus ook via de normale weg kunnen doen. En als derde is er een deel van de boekhouding gestolen.”
Het opvangcentrum kan of wil zelf nog altijd geen duidelijkheid geven over de exacte cijfers met betrekking tot het aantal papegaaien. “Op dit moment zitten er zo’n 3.200 vogels in het park, maar dat aantal verandert natuurlijk iedere dag. We kunnen geen exacte aantallen noemen, omdat we niet naar buiten mogen treden over het aantal vogels dat door de overheid in beslag is genomen. We mogen deze vogels wel bij het totaal noemen, maar over de aantallen hiervan mogen we niets zeggen. Vandaar dat we altijd een bandbreedte noemen. Dat is inderdaad niet veel als je het vergelijkt met het aantal vogels dat binnenkomt. Maar het consumentenprogramma vergeet dat een groot deel van die vogels ziek en verwaarloosd is”, betoogt Van den Baar.
Verklaring
Maar wat is dan de verklaring van het verschil tussen die 2.000 en 3.200 en wat is er gebeurd met die vogels die er niet meer zijn? “Radar heeft de vogels die in quarantaine en in beslag genomen zijn, niet meegeteld. Bovendien krijgen alle vogels die binnenkomen een chip, behalve parkieten en andere kleine vogels en die heeft Radar er niet bijgeteld. Hierdoor komen zij uit op een veel lager aantal. En wat denk je van de situatie waaraan de dieren sterven, ook hierover doet het programma geen uitspraken. Een deel van de vogels wordt uitgeleend aan grote Nederlandse dierentuinen als Artis. De onderzoekers zijn nu bezig om ook op dit punt de exacte aantallen in kaart te brengen.”
Naar aanleiding van de uitzending vindt momenteel een, zoals het NOP dat noemt, ‘onafhankelijk onderzoek’ plaats naar de situatie op het park. Dit onderzoek wordt verricht door Ton Dorresteijn (niet te verwarren met patholoog Gerry Dorrestein), scheidend directeur van de Rotterdamse Diergaarde Blijdorp. Dan zal dus duidelijk moeten worden hoeveel papegaaien er nu daadwerkelijk zijn.
Volgens de voorzitter van de Raad van Toezicht zitten in de uitzending nog enkele manipulatieve elementen. “De vrijwilliger komt onherkenbaar in beeld en uit pittige beschuldigingen. Het is een oud-werknemer, het kan dus goed zo zijn dat hij er belang bij heeft om negatieve uitspraken te doen.” Daarnaast is Van den Baar niet te spreken over de mogelijkheid tot een compleet en duidelijk weerwoord. “Onze directeur is ondervraagd, zonder dat dit was aangekondigd. Gerry Dorrestein, patholoog van ons centrum, is door Radar ook geïnterviewd en hij heeft uitgebreid verklaard waarom het sterftecijfer helemaal niet zo buitensporig hoog is. Zo heeft hij de cijfers vergeleken met andere dierentuinen en aan de hand van die bevindingen geconcludeerd dat het sterftecijfer helemaal niet extreem hoog is. Waarom gebruikt Radar deze reactie dan niet in de uitzending?”
Daar heeft Radar-eindredacteur Erwin Schievink een duidelijke verklaring voor. “We hebben daags van te voren een afspraak gemaakt met de heer Van Meegen. Hij wist dus van het interview. Er was absoluut geen sprake van een overvalinterview, zoals in het Eindhovens Dagblad werd gemeld. Zonder er om gevraagd te hebben, kwam patholoog Dorrestein er ook bij zitten. We hebben besloten om deze verklaring niet mee te nemen, Van Meegens commentaar zelf was immers al het weerwoord.”
Het inzetten van een verborgen camera was volgens Schievink de enige manier om de werkelijkheid zo goed mogelijk in beeld te brengen. “Stel je doet het via de normale weg, dan gaan op het park direct de alarmbellen rinkelen. Na een zorgvuldige afweging hebben we er voor gekozen dat het inzetten van een verborgen camera nodig was om de realiteit zo volledig mogelijk te brengen.”
Het park benadrukt dat de vogels vaak in slechte conditie worden binnengebracht. Maar in de uitzending komt uit eigen gegevens van het NOP naar voren dat slechts vijf procent van de vogels die binnenkomen in slechte conditie verkeert. Om een beeld te krijgen van het aantal papegaaien ging een medewerker van Radar undercover als vrijwilliger. “Op het feit dat diegene de boekhouding onder ogen heeft gekregen, gaan we niet in,” vertelt Schievink.
Ook over de achtergrond van de oud-werknemer die het programma heeft geïnterviewd, wil de eindredacteur om privéredenen niets kwijt. Schievink beaamt dat het belangrijk is om informatie te geven over de omstandigheden waaraan de vogels overlijden. “Maar daar kun je nooit achterkomen, omdat Dorrestein dit allemaal bijhoudt. Het blijft dus gissen hoe de vogels zijn gestorven.”
Conclusie
Radar heeft met deze uitzending iets losgepeuterd en dat valt te prijzen. Als we kijken naar de journalistieke principes die het Tros-programma heeft gehanteerd, valt hier toch nog wel wat op te zeggen. Aan de hand van een ruwe berekening concludeerde het programma dat er in de laatste vijftien jaar tienduizend vogels zijn binnengebracht en dat er nog tweeduizend over zijn. Met dit sterftepercentage van 80 procent laat het programma Low reageren. Logisch dat ze in de uitzending schrikt van deze conclusies die niet zijn gebaseerd op harde feiten.
Aan de andere kant is het ook vanuit het papegaaiencentrum nog altijd niet duidelijk hoeveel vogels er nu precies zitten. En daar wringt nu juist de schoen. Want waarom wordt hier zo mysterieus over gedaan? Het zegt al genoeg dat zelfs Radar dit niet exact heeft kunnen uitvogelen en een ruwe berekening nodig had om een inschatting te maken van de werkelijkheid. Duidelijk is in ieder geval dat Radar iets heeft losgepeuterd en misstanden aan de kaak heeft gesteld. En dat is journalistiek gezien goed werk.
Aanbod
Bij contacten van FHJ Factcheck met woordvoerder Peter van den Baar (tevens voorzitter van de raad van toezicht van het NOP), bood de laatste de factcheckers geld om ‘een journalistiek onderzoek’ te doen naar de Radar-uitzending. FHJ Factcheck was op dat moment al bezig met een onderzoek naar de Radar-uitzending (en dat wist Van den Baar) en is niet ingegaan op diens voorstel.
Bronnen:
Radar-uitzending 12 januari
Peter van den Baar (woordvoerder NOP)
Erwin Schievink (eindredacteur Radar)
Dit bericht is geplaatst op om januari 27, 2009 door 11:25 am en is geplaatst onder Uncategorized. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.
de volle link ;
http://fhjfactcheck.wordpress.com/2009/01/27/radar-helpt-discussie-papegaaienopvang-op-gang/#more-1203